มาตรฐานระบบเครือข่ายบริการสุขภาพ
(Healthcare Network System Standard)
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) ได้มีการพัฒนามาตรฐานสำหรับการประเมินการพัฒนาและรับรองคุณภาพสถานพยาบาลที่พัฒนาระบบดำเนินงานในลักษณะเครือข่าย ซึ่งประกอบด้วย มาตรฐานระบบเครือข่ายบริการสุขภาพ (The Healthcare Network System Standards) และมาตรฐานระบบสุขภาพระดับอำเภอ (The District Health System Standards) เพื่อให้เป็นไปตามระเบียบคณะกรรมการบริหารสถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล ว่าด้วย หลักเกณฑ์และวิธีการในการประเมินการพัฒนาและการรับรองคุณภาพของสถานพยาบาล พ.ศ. 2565 ที่ได้กำหนดให้มีการประเมินการพัฒนาและรับรองคุณภาพสถานพยาบาลตามมาตรฐานที่คณะกรรมการกำหนด และสอดคล้องตามยุทธศาสตร์ของการพัฒนาระบบการดูแลสุขภาพในประเทศไทย รวมทั้งรองรับกับการพัฒนาของระบบบริการสุขภาพที่มีการเปลี่ยนแปลงและความต้องการของสถานพยาบาลต่างๆ และได้ตระหนักถึงความสำคัญของการพัฒนาระบบเครือข่ายบริการสุขภาพว่ามีความจำเป็นและก่อให้เกิดประโยชน์ต่อผู้รับบริการ และเพื่อสอดคล้องกับบทบาทภารกิจของกระทรวงสาธารณสุขที่มุ่งจะดำเนินการจัดบริการสุขภาพเชิงรุกในระดับพื้นที่ เป็นการบริหารในรูปแบบเขตสุขภาพ โดยมีการจัดทำแผนการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ (service plan) สถาบันจึงนำมาตรฐานการพัฒนาระบบเครือข่ายบริการสุขภาพระดับจังหวัดมาปรับปรุงเป็นมาตรฐานระบบเครือข่ายบริการสุขภาพ (Healthcare Network System Standard) ที่เปิดกว้างขึ้นเพื่อรองรับสถานพยาบาลที่พัฒนาเครือข่ายในรูปแบบต่างๆ เช่น เครือข่ายบริการระดับจังหวัด เครือข่ายบริการกลุ่มโรค เครือข่ายสถานพยาบาลสังกัดต่างๆ หรือเครือข่ายสถานพยาบาลเอกชน เป็นต้น เพื่อพัฒนาระบบงานให้มีความเชื่อมโยงในทิศทางเดียวกัน
องค์ประกอบสำคัญของการพัฒนาระบบเครือข่ายบริการสุขภาพ
1. Seamless: เครือข่ายมีการพัฒนาคุณภาพระบบการเชื่อมต่อของสถานพยาบาลในทุกระดับ เพื่อลดรอยต่อภายในเครือข่ายและนอกเครือข่ายที่มีการส่งต่อผู้ป่วยไปรักษาต่อเนื่อง รวมทั้งการมีระบบฐานข้อมูลที่สามารถใช้ในการบริหารจัดการของเครือข่ายในภาพรวม
2. Network: เครือข่ายมีการกำหนดโครงสร้าง บทบาทหน้าที่ เป้าหมาย และเครื่องชี้วัดของสถานพยาบาลในแต่ละระดับที่ชัดเจน สอดคล้องและเชื่อมโยง มีการบริหารจัดการทรัพยากรร่วมกันภายในเครือข่ายอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
3. Patient Safety: เครือข่ายมีการพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ป่วยที่สะท้อนให้เห็นการบริหารจัดการร่วมและเชื่อมโยงโดยมีเป้าหมายเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วย ทั้งผู้ป่วยภายในสถานพยาบาลทุกระดับและการดูแลเชื่อมโยงในเครือข่าย ครอบคลุมการดูแลผู้ป่วยในทุกขั้นตอนตั้งแต่การเข้าถึงบริการถึงการดูแลต่อเนื่อง
4. Output/Outcome: เครือข่ายมีการกำหนดเป้าหมายและเครื่องชี้วัดในภาพรวมเครือข่าย มีจัดการระบบฐานข้อมูล มีระบบการติดตามผลการดำเนินงาน และวิเคราะห์ข้อมูลในภาพรวมทั้งเครือข่ายตามฐานประชากร ซึ่งผลลัพธ์การดำเนินงานที่สำคัญควรมีแนวโน้มที่ดีอย่างต่อเนื่อง
กรอบแนวคิดมาตรฐานระบบเครือข่ายบริการสุขภาพ
มาตรฐานระบบเครือข่ายบริการสุขภาพมีทั้งหมด 8 หมวด โดยการนำกรอบแนวคิดจากมาตรฐานโรงพยาบาลและบริการสุขภาพ มาพัฒนา โดยเฉพาะมาตรฐานเกี่ยวกับการบริหารจัดการ คือ ตอนที่ I การนำองค์กร มาใช้ในการพัฒนา เป็นเกณฑ์ในการประเมินและรับรองคุณภาพสถานพยาบาลที่มีการดำเนินงานในรูปแบบเครือข่าย และบูรณการระบบงานสำคัญสำหรับการบริหารจัดการเครือข่ายรวมไว้ในการจัดการกระบวนการ เช่น ระบบบริหารความเสี่ยง โดยแยกกระบวนการสำคัญที่สุดของระบบบริการสุขภาพที่เป็นเป้าหมายของเครือข่าย ออกมาเป็นกระบวนการดูแลผู้ป่วยและผู้รับผลงาน โดยยึดตามค่านิยมและแนวคิดหลักของการพัฒนาคุณภาพและการสร้างเสริมสุขภาพ ชวนสถานพยาบาลเครือข่ายในการเรียนรู้ ปรับปรุง และพัฒนาร่วมกัน